“Sao con đi học mà suốt ngày bị cô phê bình vậy?”
“Công thức này mẹ dặn con học tại sao con vẫn chưa thuộc?”
“Đến giờ học rồi sao con chưa vào học?”
Trong thời thơ ấu, chúng ta thường chứng kiến những câu chuyện tương tự như vậy. Niềm tin sâu sắc rằng thành công kém đồng nghĩa với sự thiếu nỗ lực và quyết tâm. Môi trường tư duy như vậy thường dẫn đến việc nhiều đứa trẻ phải đối mặt với sự chỉ trích và áp đặt, mặc dù thực tế là chúng luôn nỗ lực và cố gắng hết mình để đạt được mục tiêu. Bài viết dưới đây của eteacher.vn sẽ giải đáp những thắc mắc của phụ huynh về lý do khiến con trở nên lười học.
5 LÝ DO KHIẾN CON LƯỜI HỌC
- Quá mức nuông chiều và giám sát khắt khe:
Trong môi trường gia đình, việc quá mức nuông chiều con cái có thể dẫn đến sự thiếu động lực và sự tự chủ trong học tập. Khi cha mẹ làm mọi thứ thay cho con, trẻ không phải đối mặt với thách thức hay trách nhiệm, và do đó, họ có thể không phát triển được kỹ năng quan trọng như tự quản lý thời gian và giải quyết vấn đề.
Ví dụ: Một ví dụ cụ thể có thể là khi một học sinh gặp khó khăn trong việc làm bài tập về nhà, nếu cha mẹ liên tục giải quyết thay vì khuyến khích trẻ tự giải quyết, trẻ có thể trở nên phụ thuộc vào sự hỗ trợ ngoại vi và không có động lực tự học.
- Bị quá tải kiến thức:
Áp lực học tập quá mức có thể tạo ra tâm trạng căng thẳng và mệt mỏi, làm cho trẻ không thể tập trung và tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả. Khi não bộ bị quá tải, sự hứng thú và đam mê trong việc học giảm sút, và trẻ có thể phản đối việc học tập.
Ví dụ: Một học sinh tham gia quá nhiều hoạt động ngoại khóa, tham gia các lớp học bổ sung và áp lực từ việc duy trì thành tích xuất sắc có thể khiến họ cảm thấy áp đặt và không có thời gian cho việc thư giãn hoặc hoạt động sáng tạo.
- Thiếu niềm vui trong quá trình học tập:
Thiếu niềm vui trong quá trình học tập có thể phát sinh từ áp đặt quá mạnh mẽ về việc đạt điểm cao và so sánh không lành mạnh giữa học sinh. Sự áp đặt này có thể tạo ra một tâm lý tiêu cực, ảnh hưởng đến động lực và tinh thần của trẻ. Hậu quả của áp đặt và so sánh không lành mạnh không chỉ dừng lại ở việc mất niềm vui và đam mê trong học tập, mà còn có thể dẫn đến sự rụt rè và từ chối tham gia vào các hoạt động học tập. Trẻ có thể phát triển một tâm lý tiêu cực đối với việc học, không còn mong muốn nỗ lực vì sự học tập trở nên áp đặt và không hấp dẫn nữa.
Vì vậy, tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự đa dạng và đánh giá các thành công của mỗi học sinh một cách riêng biệt sẽ giúp ngăn chặn hiện tượng áp đặt quá mạnh mẽ và so sánh không lành mạnh, từ đó giúp trẻ giữ vững niềm vui và đam mê trong hành trình học tập của mình.
- Tâm lý ngại hỏi trong quá trình học:
Mỗi buổi học là một cơ hội để tiếp thu kiến thức mới và làm quen với những thay đổi trong phương pháp dạy và nội dung học. Sự biến động này, cùng với lượng kiến thức ngày càng lớn, thường khiến cho nhiều học sinh cảm thấy bất an và mất hứng thú, không biết làm thế nào để hỏi, để đặt câu hỏi một cách hiệu quả. Điều này dẫn đến việc hình thành tâm lý ngại hỏi trong họ.
Trên bàn ghế học, đa số học sinh mang theo tâm lý ngần ngại, không dám mở miệng hỏi thầy cô. Ở nhà, ba mẹ trở thành người thân gần và là “phao cứu sinh,” nơi mà họ có thể trao đổi và hỏi về kiến thức chưa hiểu. Tuy nhiên, không phải bất kỳ phụ huynh nào cũng có thời gian dành cho con trong mọi tình huống. Việc làm muộn và công việc xa nhà thường xuyên khiến nhiều bậc phụ huynh không thể theo dõi sát con. Điều này ngầm đều tạo ra áp lực cho trẻ. Khối lượng kiến thức lớn mà không có sự hướng dẫn, thiếu phương pháp học hiệu quả và không rõ mục đích học tập, cùng với sự rụt rè và ngần ngại khi không dám hỏi, đều là nguyên nhân chung khiến trẻ phải đối mặt với tâm lý lười học.
- Con đã học trước
Nhận thức của học sinh thế hệ ngày nay đã phát triển và tiến bộ nhanh chóng so với thế hệ trước đây. Để tránh tình trạng bỡ ngỡ và không muốn để con phải tự tin trước bạn bè khi bắt đầu năm học mới, nhiều bậc phụ huynh đã chọn cho con học trước. Việc giải toán, làm đề và thành thạo tiếng Anh trước khi bước chân vào lớp học không còn là điều hiếm gặp. Tuy nhiên, điều này lại đồng thời là một trong những nguyên nhân khiến học sinh mất đi sự hứng thú với quá trình học tập. Làm sao con có thể giữ được lòng hứng thú khi mọi kiến thức cô giáo giảng, mọi bài tập trong sách đều là điều con đã biết rõ từ trước?
Mỗi buổi học không còn là điều gì đó hấp dẫn và mong đợi nữa. Để giết thời gian và thể hiện sự “tự tin vững,” học sinh cố tình chuyển hướng tâm trí vào những hoạt động khác như vẽ, sử dụng điện thoại, hoặc thậm chí là những công việc cá nhân. Hành động “biết trước” không chỉ làm mất tập trung và sự hứng thú từ buổi học đầu tiên mà còn góp phần hình thành tính kiêu ngạo, vì họ cảm thấy tự hào về sự hiểu biết tạm thời của mình.
GIẢI PHÁP ĐỂ VƯỢT QUA “BỆNH” LƯỜI HỌC VÀ KÍCH THÍCH SỰ HỨNG THÚ TRONG VIỆC HỌC
- Phát triển tính tự lập từ nhỏ:
Để giúp con phát triển tính tự lập, cha mẹ cần tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động tự quản lý từ khi còn nhỏ. Việc này sẽ giúp con hiểu rõ về việc chịu trách nhiệm và tự quản lý công việc của mình.
Ví dụ: Cho con chịu trách nhiệm việc dọn đồ chơi của mình sau khi chơi xong, hoặc tự lựa chọn quần áo để mặc hàng ngày.
- Cân đối thời gian giữa học tập và giải trí:
Xây dựng một thời gian biểu cân đối giữa học và giải trí giúp con có thời gian nghỉ ngơi và khôi phục năng lượng. Điều này giúp tránh tình trạng mệt mỏi và làm cho việc học trở nên thoải mái và thú vị hơn.
Ví dụ: Thiết lập thời gian cố định để con thực hiện bài tập về nhà và sau đó thưởng cho con khoảng thời gian giải trí như xem phim, chơi game hoặc tham gia các hoạt động ngoại ô.
- Kích thích niềm vui trong học tập:
Tìm cách làm cho việc học trở nên thú vị và hấp dẫn đối với con. Có thể bao gồm sự tương tác, sự thi đua, hoặc khen ngợi để khuyến khích và tạo động lực cho con.
Ví dụ: Hỗ trợ con tham gia vào các hoạt động học tập có tính tương tác, như thảo luận nhóm, hoặc khuyến khích con thi đua với bạn bè trong việc hoàn thành các bài tập. Khi con đạt được thành tích tốt, khen ngợi và thưởng cho con để tạo động lực tích cực.
KẾT LUẬN
Trong việc hỗ trợ con vượt qua tình trạng lười học, bậc phụ huynh đóng vai trò quan trọng. Tìm hiểu và khắc phục tâm lý ngại hỏi, kiểm soát việc học trước, cân đối thời gian giữa học và giải trí, hỗ trợ con với khối lượng kiến thức lớn, và ý thức về những nguyên nhân khiến con mất hứng thú là những chìa khóa để xây dựng một môi trường học tập tích cực cho con. Ba mẹ nắm vững những yếu tố này, đồng hành cùng con, sẽ giúp con phát triển toàn diện và xây dựng nền tảng vững chắc cho hành trình học tập của con mình. Hãy để eteacher.vn trở thành người bạn đồng hành cùng bé, giúp bé vững chắc trên con đường học tập của mình nhé!